επικοινώνησε: kontakto@thesperanto.eu
🌲 Καλεσμένος από την Άγρια Φύση
Ήταν μόνος, καλεσμένος από τη φύση, ζώντας ανάμεσα στα άγρια ζώα, γιατί αυτά μόνο μπορούσαν να καταλάβουν τα εσώψυχα του άντρα, που διάλεξε την άγρια ερημιά και την ηρεμία από την δυστυχία της ανθρώπινης απόρριψης. Ένα μικρό εκπαιδευτικό κείμενο για μαθητές Εσπεράντο επιπέδου Α2.
Andreas Zervas
13 min read
Τι θα βρεις εδώ:
ένα μικρό παραμύθι - εκπαιδευτικό κείμενο - για μαθητές της γλώσσας Εσπεράντο, επιπέδου Α2. Η ιστορία παρουσιάζεται στην Εσπεράντο σε πέντε επεισόδια. Στη συνέχεια υπάρχει ένα εσπεραντο-ελληνικό λεξικό των ιδιαίτερων λέξεων του κειμένου. Στο τέλος βρίσκεται μια συνοπτική αφήγηση της ιστορίας, στα ελληνικά.
🌲Vokita de la Sovaĝeco
Vokita de la Sovaĝeco
La suno subeniris, pentrante la ĉielon per flamoj de oranĝo kaj ruĝo, kiam li atingis la montpintakon. Sola. Nur la vento siblis ĉirkaŭ li, portante kun si la odoron de pino kaj malseka tero. Sub li etendiĝis la vasta, sovaĝa arbaro, hejmo al estaĵoj pli potencaj kaj pli misteraj ol li mem. Li ne timis ilin. Ili estis sia speco de familio. Ili komprenis lin pli bone ol iu ajn homo iam komprenis. Ili komprenis la silentan belecon de lia koro. Li ne estis ĉiam sola. Iam li havis familion, amikojn, vilaĝon. Sed la homoj ne povis kompreni la melodion de lia animo. Ili vidis nur la eksteron, la silentan eksteron, kiu kaŝis profundan fonton de emociaj turmentoj kaj intensega amo al la mondo. Ili ne povis kompreni lian neeblan deziron kuniĝi kun la natura mondo, la bezonon senti la pulson de la arbaro en sia propra koro. Ili ridindigis liajn rakontojn pri intertraktadoj kun agloj, babiladoj kun ursoj kaj luno-kantado kun lupojn. Ili nomis lin frenezulo, malsanulo, senvalora. Do li foriris. Li eliris el la bruo kaj la malamo, serĉante rifuĝon en la brakoj de la sovaĝejo. Tie, inter la rokoj kaj la arboj, li trovis sian veran hejmon. La bestoj salutis lin. La lupo kun siaj inteligentaj okuloj rigardis lin kun kompreno, la aglo flugis alte super li, kiel gvardisto de lia soleco. La urso, kun sia majesta gracio, protektis lin de la malamikaj elementoj. Ili ne juĝis lin. Ili ne demandis demandojn. Ili simple ekzistis, kune kun li, dividante la silentan harmonion de la monto. Li lernis ilian lingvon – ne la lingvon de vortoj, sed la lingvon de koroj. Li lernis legi la ventojn, la signalojn de la bestoj, la misteron de la nokto. Li lernis vivi en plena harmonio kun la natura ritmo. Li lernis esti vera. Li ne estis riĉa je havaĵoj. Liaj vestaĵoj estis ŝiriĝintaj, lia manĝo malmulte, sed lia koro estis plena. Plena de la paco, kiun li nur povis trovi en la sovaĝejo, plena de la amo, kiun la bestoj senlace donis al li. Ili vidis la belecon en lia animo, la belecon, kiun la homoj ne povis kompreni. Kaj tio sufiĉis. Sur la montpintako, sub la steloj, li sentis la profundan konekton al ĉio ĉirkaŭanta lin. Li estis parto de la grandioza tutaĵo, kaj en tiu sento de apartenado, li trovis sian veran liberecon. Li estis sola, jes, sed ne malĝoja. Li estis sola kun la sovaĝaj bestoj, ĉar nur ili povis kompreni la koran belecon de viro, kiu elektis la sovaĝecon super la malĝojo de homa malakcepto.
Parto 1: Voĉo el la Silento
La suno malrapide malaperis malantaŭ la foraj montoj. Ĝiaj lastaj radioj varmigis la rokpintojn kaj kolorigis la ĉielon per oranĝa, rozkolora kaj ruĝa lumo. Sur unu el tiuj pintoj staris viro. Li rigardis malproksimen. Lia hararo moviĝis pro la malvarmeta vespera vento, kaj liaj okuloj brilis en la lasta lumo de la tago.
Lia nomo estis Erik. Li staris senmova kaj spiris profunde la freŝan aeron de la monto. Li sentis la odoron de pino, malseka tero kaj forbrulintaj folioj. Tio estis la odoro de libereco, vivo malproksime de urboj, domoj kaj la bruo de homoj.
Sube li etendiĝis granda arbaro, kvazaŭ verda maro plena je vivo. Li aŭdis la krion de aglo, tre alte en la ĉielo, kaj subite ne sentis sin sola. Li levis la kapon. La birdo flugis en rondoj super li, kvazaŭ ĝi rigardus lin, kvazaŭ ĝi rekonus amikon.
Erik klinis sin kaj tuŝis la malvarmetan grundon per sia mano. “Mi estas hejme,” li flustris. Neniu aŭdis lin – aŭ eble ĉiuj aŭdis: la vento, la birdoj, la arboj. Ili ĉiuj estis parto de mondo, kie li fine sentis sin komprenita.
Li ne ĉiam vivis tiel. Iam li loĝis en vilaĝo – malgranda komunumo inter la valoj. Li laboris en bakejo. Ĉiumatene li vekiĝis frue, miksis farunon, akvon kaj giston, kaj bakis panojn kun zorgo. La panoj estis bongustaj, kaj lia laboro estis honesta. Sed io ĉiam mankis en lia koro.
Vespere, post la laboro, li iris en la kampojn aŭ sidis apud la rivero. Li rigardis la stelojn kaj demandis sin, kial li sentas sin tiel malsama. Dum aliaj viroj parolis pri mono aŭ sportoj, li pensis pri birdoj, pri la silento de neĝa mateno, kaj pri la revo vivi kune kun la naturo.
Li provis paroli kun homoj pri tio, sed ili ridetis strange. “Vi pensas tro multe,” diris unu. “Vi devas pli trinki kun ni, vi estas tro silenta,” diris alia. Ili ne estis malbonaj – nur ne povis kompreni lin.
Unufoje li rakontis al infano en la vilaĝo, ke li vidis urson proksime al la rivero, kaj ke ili rigardis unu la alian sen timo. La infano miris, sed la patrino koleriĝis. “Ne mensogu al miaj infanoj!” ŝi kriis. Ekde tiu tago, la homoj rigardis lin iom strange.
Sed Erik ne mensogis. Li vere vidis la urson. Ili rigardis unu la alian. En la okuloj de la urso li ne vidis danĝeron, sed ian trankvilan komprenon – kvazaŭ la urso sciis, ke tiu homo ne volis damaĝi, sed volis kompreni.
Parto 2: Foriro kaj Komenco
Venis tago, kiam Erik sentis, ke li ne plu povas resti. Ne okazis io grava, ne estis kverelo aŭ skandalo. Nur silenta kompreno en lia koro: “Mi ne apartenas ĉi tien.”
Li enmetis kelkajn aferojn en sakon: tranĉilon, flanelan ĉemizon, malnovan mantukon, notlibron kaj krajonon. Li ne adiaŭis. Li foriris antaŭ la sunleviĝo, kiam la stratoj de la vilaĝo estis malplenaj kaj la hundoj ankoraŭ dormis.
La unua tago estis malfacila. Liaj piedoj doloris, kaj lia dorso tre lacis. Sed la aero estis pura kaj plena je vivo. La birdoj kantis senhalte, kaj ĉiu paŝo en la arbaro kondukis lin pli profunden en trankvileco.
Li trovis lokon inter altaj pinoj kaj grandaj ŝtonoj, proksime de klara rivereto. Tie li konstruis provizoran ŝirmejon el branĉoj kaj folioj. Nokte li kuŝis sur lito el sekaj herboj kaj aŭskultis la sonojn de la naturo – bruetojn en la arbustoj, ululadon malproksime, kaj la mildan sonon de vento en la arboj.
Komence li havis timon. Kio se venos lupo? Kio se li malsaniĝos? Sed tago post tago, semajno post semajno, li timis malpli. Li lernis kiel trovi fungojn, kiel kuiri rizon super fajro, kaj kiel trinki puran akvon el roka fendo. La naturo instruis lin.
Unu matenon, dum li kolektis berojn, li revidis la saman urson. La granda besto eliris el arbusto kaj haltis. Erik ankaŭ haltis kaj ne moviĝis. Ili rigardis unu la alian. La urso ne growlis. Ĝi nur rigardis lin. Poste ĝi malrapide reiris en la arbaron.
Erik sidis sur ŝtono dum longa tempo post tio. Liaj manoj tremis, sed ne pro timo – sed pro forta emocio. Li sciis: la urso akceptis lin.
Ĉiutage li pli bone komprenis la lingvon de la bestoj. Ne per vortoj, sed per rigardo, movoj kaj sonoj. Li lernis rekoni, kiam ululo estas kolera kaj kiam ĝi estas amika. Li sciis, kiam birdo avertas pri danĝero, kaj kiam ĝi simple ĝojas pro la suno.
Li komencis paroli laŭte kun la arboj. Li rakontis al ili siajn pensojn. Ne ĉar li atendis respondon, sed ĉar li kredis, ke ili aŭskultas lin. La mondo fariĝis kiel familio por li.
Iun nokton, li rigardis la plenlunan ĉielon kaj komencis kanti. La kanto estis simpla, malnova melodio el lia infanaĝo. Sed la vortoj venis el lia nuna koro – pri soleco, espero kaj amo al ĉio viva. Kaj tiam li aŭdis ĝin: respondo.
Lupoj, ne tre malproksime, komencis kanti sian propran kanton. Ĝi ne estis minaca – ĝi estis respondo. Kaj Erik ekploris. Ne pro malĝojo, sed pro profunda ĝojo.
Parto 3: Nova Ritmo de Vivo
Post tiu nokto, Erik ne sentis sin plu kiel fremdulo. Li fariĝis parto de la granda, mistera muziko de la sovaĝa naturo. Ĉiumatene li vekiĝis kun la birdoj, kaj ĉiuvespere li fermis la okulojn, aŭskultante la malproksiman kanton de la vento.
Li ne vivis kiel reĝo. Kelkfoje li malsatis. Kelkfoje la pluvo trairis lian ŝirmejon kaj malsekigis liajn vestojn. Foje li vekiĝis frosta, kun neĝo sur la piedoj. Sed tio ne estis grava. Ĉar ĉiu tago donis al li novan miraklon: bela glacia floro sur herbo, juna cervo ludanta proksime, aŭ neatendita vizito de sciuro, kiu rigardis lin rekte en la okulojn.
Li komencis skribi en sia libreto ĉion, kion li vidis kaj aŭdis. Ne por scienco, sed por memoro. Li desegnis foliojn, skribis pri vetero, pri strangaj sonoj, kaj pri la humoro de la rivero. Tio fariĝis lia taglibro pri la vivo.
Foje li trovis malnovan vojon, preskaŭ kovritan de musko kaj folioj. Li sekvis ĝin ĝis malgranda herbejo, en la mezo de la arbaro. Tie staris malnova ŝtonringo – verŝajne restaĵo de tre malnova tempo. Li sidiĝis en la mezo kaj fermis la okulojn.
En tiu momento, li sentis ion specialan – kvazaŭ la tuta naturo ĉirkaŭ li spirus kune kun li. La vento ĉesis. La birdoj silentiĝis. Kaj li aŭdis sian koron bati laŭ la sama ritmo kiel la tero.
Poste li revenis tien ĉiun semajnon. Tio fariĝis por li speciala, sankta loko. Tie li parolis kun si mem, pensis kaj rememoris. Foje li pensis pri sia infanaĝo – pri la tagoj kun sia avino, kiu rakontis fabelojn pri arbaraj animoj, pri arboj kiuj memoras, kaj pri steloj kiuj aŭskultas. Eble ŝi estis la sola, kiu vere komprenis lin. Eble de ŝi li ricevis tiun nekutiman sentemon.
Kaj nun, post tiom da jaroj, li komprenis: la fabeloj estis veraj – laŭ sia propra maniero.
Unu tagon venis forta ŝtormo. La ĉielo fariĝis malluma jam tagmeze. Erik kuris al sia ŝirmejo, sed branĉo falis sur lian ŝultron, kaj li falis sur la teron. Li sentis doloron en la tuta korpo, sed li sukcesis rampi sub granda ŝtono por protekti sin.
La nokto estis longa. La vento urlis, la tondro bruadis, kaj fulmoj lumigis la ĉielon. Sed Erik fermis la okulojn kaj pensis pri la bestoj – pri la urso, la aglo, la lupo. Ankaŭ ili certe kaŝiĝis, atendante ke la mondo trankviliĝu. Kaj Erik ne sentis sin malforta, sed kiel unu el ili.
Kiam la mateno finfine venis, la ĉielo fariĝis klara. La aero estis freŝa kaj nova. Erik eliris malrapide, kun doloro en la ŝultro, sed kun rideto sur la lipoj. Li estis vundita – sed viva. La sovaĝa naturo denove protektis lin.
Parto 4: Inter Du Mondoj
Post la ŝtormo, Erik decidis fari sian ŝirmejon pli forta. Li uzis pli dikajn branĉojn, ligis ilin per ŝnuro el sekaj herboj, kaj kovris la tegmenton per tavoloj da folioj kaj ŝelo. La nova dometo estis pli sekura kaj eĉ iom komforta.
Ĉiu tago fariĝis parto de nova vivo. Erik ne plu kalkulis la tempon per horoj aŭ tagoj de la semajno. Li mezuris ĝin laŭ la movado de la suno, laŭ la floroj de la plantoj, kaj laŭ la reveno de la birdoj.
Unu matenon li vidis vunditan cignon ĉe la bordo de la rivero. La birdo ne povis flugi. Erik proksimiĝis malrapide kaj parolis per trankvila voĉo. La cigno ne forkuris. Li prenis ĝin en siajn brakojn – ĝi estis milda sed peza – kaj portis ĝin al sia ŝirmejo.
Dum kelkaj tagoj li prizorgis la cignon. Li purigis ĝian vundon, alportis al ĝi akvon kaj manĝaĵon. La cigno restis trankvila. Erik kantis al ĝi kaj foje rakontis siajn sonĝojn. Kiam la birdo finfine flugis for, Erik rigardis la ĉielon kun kortuŝita rigardo. Li sentis, ke li faris ion bonan. Iom post iom li fariĝis ne nur parto de la naturo, sed ankaŭ ĝia helpanto.
Sed la mondo ne forgesas facile. Iun tagon, dum Erik kolektis herbojn proksime de montvojo, li aŭdis paŝojn. Li tuj kaŝis sin inter la arbustoj. Post kelkaj sekundoj li vidis junan virinon kun dorsosako kaj bastono. Ŝi haltis, rigardis ĉirkaŭe, prenis fotiilon kaj fotis la pejzaĝon.
Erik sentis miksajn sentojn: scivolemon, timon kaj nostalgion. Tio estis la unua homo, kiun li vidis post tiom da jaroj. Ĉu li devus paroli al ŝi? Aŭ ĉu li devus resti kaŝita?
La virino ekmarŝis plu kaj malaperis post la arboj. Erik restis en sia kaŝejo kaj sidis senmova dum longa tempo. Li sentis, ke io ŝanĝiĝis. La homa mondo venis pli proksimen. Sed li ne sentis malĝojon. Male, li sentis sin preta. Ne preta por forlasi la sovaĝejon, sed eble – iam – por malfermi sian mondon al alia homo, kiu povus kompreni lin.
Tiun nokton li skribis en sian libreton:
“Hodiaŭ mi vidis homon. Sed mi ne kaŝis min pro timo – nur ĉar mi demandis min, kion fari. Mi ne volas fuĝi. Mi volas elekti. Kaj hodiaŭ, mi elektis observi en silento.”
Parto 5: Tio, Kio Restas
La tagoj pasis, kaj Erik ne plu vidis la virinon. Sed li memoris ŝin – ne kiel danĝeron, sed kiel memorigilon, ke ekzistas ankaŭ aliaj vojoj. Tamen li ne volis reiri al la vilaĝo. Li ne revis pri domoj, panfornoj aŭ stratlumoj. Li volis resti tie, kie li finfine komencis vere vivi.
Iun matenon li vekiĝis kun sento de trankvilo. Li staris antaŭ sia ŝirmejo kaj rigardis la mondon ĉirkaŭ si. Ĉiu arbo, ĉiu ŝtono, ĉiu sono estis konata por li. Sed ne nur tio – ili estis parto de li. Li ne estis gasto en la arbaro. Li estis parto de ĝi.
La lupo venis tiun tagon, trankvile kaj senbrue, kiel ĉiam. Ili ne bezonis vortojn. Ili simple sidis unu apud la alia kaj rigardis la montojn. Poste venis la aglo, flugante en granda cirklo, kvazaŭ saluto. Eĉ la urso aperis – ne proksime, sed videble – kvazaŭ ĝi dirus: “Ni estas ĉi tie.”
Erik ridetis. Lia hararo jam estis griza, kaj liaj manoj fariĝis malmolaj pro laboro kaj tempo. Sed liaj okuloj restis klaraj, kaj lia koro estis plena.
Li prenis sian notlibron kaj skribis la lastan frazon:
“Mi ne scias, kiel longe mi restos. Sed mi scias, ke mi vivas. Kaj tio sufiĉas.”
Tiun nokton li kuŝis sub la steloj, sen tegmento super si. Li volis senti ilin – la freŝan aeron, la mildan venton, kaj la malproksimajn sonojn de la nokto.
Kaj dum li dormis, la vento kantis dolĉan melodion tra la branĉoj. La bestoj restis proksime, kiel silentaj gardistoj. La luno brilis. La mondo spiris. Kaj Erik, la viro, kiun iam forpuŝis la homoj, trovis sian eternan lokon – ne inter domoj, sed inter arboj kaj steloj.
Li estis sola. Sed fakte, li ne estis soleca. Finfine, li ne sentis sin malĝoja aŭ izolita. Li sentis sin en paco.
Μετάφραση λέξεων με παραδείγματα
elekti, επιλέγω, *Li* elektis la vojon de silento kaj libereco. – Επέλεξε τον δρόμο της σιωπής και της ελευθερίας.,*Ŝi* elektis resti anstataŭ foriri. – Επέλεξε να μείνει αντί να φύγει.
esenco, ουσία / βαθύτερη σημασία, *Li sentis la* esencon de vivo en la naturo. – Ένιωσε την ουσία της ζωής στη φύση.,*La* esenco de la rakonto estas akcepto. – Η ουσία της ιστορίας είναι η αποδοχή.
etendiĝis, εκτεινόταν, *La arbaro* etendiĝis ĝis la horizonto. – Το δάσος εκτεινόταν μέχρι τον ορίζοντα.,*Verda herbejo* etendiĝis antaŭ la domo. – Ένα πράσινο λιβάδι εκτεινόταν μπροστά από το σπίτι.
fremda, ξένος / άγνωστος, *Komence la arbaro ŝajnis al li* fremda.* – Στην αρχή το δάσος του φαινόταν ξένο.,*Li sentis sin* fremda inter la homoj. – Ένιωσε ξένος ανάμεσα στους ανθρώπους.
hejmo, σπίτι / πατρίδα, *Li trovis sian veran* hejmon inter la arboj. – Βρήκε το αληθινό του σπίτι ανάμεσα στα δέντρα.,*Ĉiu homo bezonas* hejmon por senti sin sekura. – Κάθε άνθρωπος χρειάζεται ένα σπίτι για να νιώθει ασφαλής.
juĝi, κρίνω, *La bestoj ne* juĝis lin. – Τα ζώα δεν τον έκριναν.,*Estas facile* juĝi aliulojn sen koni ilian vivon. – Είναι εύκολο να κρίνεις τους άλλους χωρίς να ξέρεις τη ζωή τους.
kaŝiĝi, κρύβομαι, *Li* kaŝiĝis inter la arbustoj por observi. – Κρύφτηκε μέσα στους θάμνους για να παρατηρήσει.,*La infanoj* kaŝiĝis dum la ludo. – Τα παιδιά κρύφτηκαν κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.
kompreno, κατανόηση, *La lupo rigardis lin kun* kompreno.* – Ο λύκος τον κοίταξε με κατανόηση.,*Inter amikoj devas esti* kompreno kaj respekto. – Μεταξύ φίλων πρέπει να υπάρχει κατανόηση και σεβασμός.
malseka, υγρός, *Lia mantelo estis* malseka pro la pluvo. – Το παλτό του ήταν υγρό από τη βροχή.,*Ŝi staris sur la* malseka tero. – Στεκόταν πάνω στο υγρό έδαφος.
memoro, ανάμνηση / μνήμη, *Li revenis al loko plena je* memorioj.* – Επέστρεψε σε ένα μέρος γεμάτο αναμνήσεις.,*Ĉi tiu kanto vekas* memorojn el infanaĝo. – Αυτό το τραγούδι ξυπνά αναμνήσεις από την παιδική ηλικία.
montpintako, κορυφή βουνού, *Li atingis la* montpintakon post longa migrado. – Έφτασε στην κορυφή του βουνού μετά από μακρά πεζοπορία.,"*De la* montpintako, li povis vidi la tutan valon. – Από την κορυφή του βουνού, μπορούσε να δει όλη την κοιλάδα."
murmuri, ψιθυρίζω / μουρμουρίζω, *La rivero* murmuris trankvile dum la nokto. – Το ποτάμι μουρμούριζε ήσυχα τη νύχτα.,*Ŝi* murmuris ion nerimarkeble. – Εκείνη ψιθύρισε κάτι αθόρυβα.
observi, παρατηρώ, *Li* observis la cignon sen ĝeni ĝin. – Τον παρατηρούσε χωρίς να τον ενοχλεί.,*Estas grave* observi la naturon por lerni. – Είναι σημαντικό να παρατηρείς τη φύση για να μάθεις.
pentrante, ζωγραφίζοντας, *La suno* pentrante la ĉielon per oranĝaj nuancoj. – Ο ήλιος ζωγραφίζοντας τον ουρανό με πορτοκαλί αποχρώσεις.,"*La infano sidis,* pentrante bildon de arbaro. – Το παιδί καθόταν, ζωγραφίζοντας μια εικόνα του δάσους."
prizorgi, φροντίζω, *Li* prizorgis la vunditan cignon kun amo. – Φρόντισε τον τραυματισμένο κύκνο με αγάπη.,*Ŝi ĉiam* prizorgas la ĝardenon kun pacienco. – Πάντα φροντίζει τον κήπο με υπομονή.
reveni, επιστρέφω, *La birdoj* revenis printempe. – Τα πουλιά επέστρεψαν την άνοιξη.,*Li decidis ne* reveni al la vilaĝo. – Αποφάσισε να μην επιστρέψει στο χωριό.
ritmo, ρυθμός, *Li vivis laŭ la natura* ritmo de la tero. – Ζούσε σύμφωνα με τον φυσικό ρυθμό της γης.,*La muziko havis mildan* ritmon.* – Η μουσική είχε έναν απαλό ρυθμό.
siblis, σφύριζε, *La vento* siblis tra la branĉoj. – Ο άνεμος σφύριζε ανάμεσα στα κλαδιά.,*La serpento* siblis antaŭ ol ataki. – Το φίδι σφύριξε πριν επιτεθεί.
silenteco, σιωπή, *La* silenteco de la nokto trankviligis lin. – Η σιωπή της νύχτας τον ηρέμησε.,*En la arbaro regis profunda* silenteco.* – Στο δάσος επικρατούσε βαθιά σιωπή.
ŝirmejo, καταφύγιο / πρόχειρο κατάλυμα, *Li konstruis sian propran* ŝirmejon el branĉoj. – Έφτιαξε το δικό του καταφύγιο από κλαδιά.,*La ŝtormo detruis parton de la* ŝirmejo.* – Η καταιγίδα κατέστρεψε μέρος του καταφυγίου.
sento, αίσθηση / συναίσθημα, *Li havis profundan* senton de libereco. – Είχε μια βαθιά αίσθηση ελευθερίας.,*Tiu kanto vekis fortajn* sentojn en li. – Αυτό το τραγούδι ξύπνησε δυνατά συναισθήματα μέσα του.
subeniri, κατεβαίνω / δύω (για τον ήλιο), *La suno* subeniris malantaŭ la montoj. – Ο ήλιος δύσε πίσω από τα βουνά.,"*Post la longa tago, ŝi vidis la lunon* subeniri inter nuboj. – Μετά από τη μακριά μέρα, είδε το φεγγάρι να κατεβαίνει ανάμεσα στα σύννεφα."
trankvilo, ηρεμία / γαλήνη, *Li trovis profundan* trankvilon inter la arboj. – Βρήκε βαθιά ηρεμία ανάμεσα στα δέντρα.,*La* trankvilo de la mateno helpis lin pensi klare. – Η γαλήνη του πρωινού τον βοήθησε να σκεφτεί καθαρά.
vundi, τραυματίζω, *La branĉo falis kaj* vundis lin sur la ŝultro. – Το κλαδί έπεσε και τον τραυμάτισε στον ώμο.,*La hundo estis* vundita sed vivanta. – Ο σκύλος ήταν τραυματισμένος αλλά ζωντανός.
Λεξικό
adiaŭi αποχαιρετώ
aglo αετός
aĵo αντικείμενο / πράγμα
amo (al ĉio viva) αγάπη (για ό,τι ζει)
animo ψυχή
ankoraŭ ακόμα
antikva αρχαίος
aparteni ανήκω
aperi εμφανίζομαι
apud δίπλα σε
arbaro δάσος
arbusto θάμνος
atendi περιμένω
aŭskulti ακούω προσεκτικά
averti προειδοποιώ
bakejo αρτοποιείο
baki ψήνω (στον φούρνο)
bastono μπαστούνι
bati (la koro) χτυπάει (η καρδιά)
bero μούρο / καρπός του δάσους
besto ζώο
bongusta νόστιμος
bordo (de rivero) όχθη (ποταμού)
brakoj χέρια
branĉo κλαδί
brili λάμπω
bruo θόρυβος
ĉemizo πουκάμισο
cervo ελάφι
ĉielo ουρανός
cigno κύκνος
ĉirkaŭ si γύρω του
cirklo κύκλος
damaĝi βλάπτω
danĝero κίνδυνος
demandi sin αναρωτιέμαι
demando ερώτηση
denove ξανά
desegni σχεδιάζω
devi / devus πρέπει / θα έπρεπε
dika / pli dika χοντρός / πιο χοντρός
disŝiri σκίζω / διασχίζω (με βία)
distanco απόσταση
distingi διακρίνω
dolĉa γλυκιά
dolori πονάω
doloro πόνος
dometo σπιτάκι
dormi κοιμάμαι
dorso πλάτη
dorsosako σακίδιο πλάτης
dum longa tempo για πολλή ώρα
eĉ ακόμη και
ekde tiu tago από εκείνη την ημέρα
ekmarŝi ξεκινώ να περπατάω
ekvivi / vere vivi αρχίζω να ζω / ζω αληθινά
ekzisti υπάρχω
elekti επιλέγω
eliri βγαίνω
emocio συναίσθημα
ero κομμάτι / μέρος (ενός συνόλου)
espero ελπίδα
estaĵo ον
esti akceptita είμαι αποδεκτός
esti parto de είμαι μέρος του
esti unu kun la naturo είμαι ένα με τη φύση
etendiĝi εκτείνομαι
eterna loko αιώνιος τόπος
evento γεγονός / συμβάν
fabelo παραμύθι
fajro φωτιά
fakte στην πραγματικότητα / όντως
familia rondo οικογενειακός κύκλος
fariĝi γίνομαι
fariĝi parto de nova vivo γίνομαι μέρος μιας νέας ζωής
faruno αλεύρι
fendo ρωγμή / σχισμή
fermi la okulojn κλείνω τα μάτια
finfine τελικά / επιτέλους
flanela φανελένιος
florado ανθοφορία
florpeco πεταλάκι / λουλουδάκι
flugi πετώ
flustri ψιθυρίζω
foje κάποιες φορές
folio φύλλο (δέντρου)
forbrulinta καμένος
forgesi ξεχνώ
forkuri / fuĝi φεύγω τρέχοντας / το σκάω
forlasi εγκαταλείπω
forpeli / forpuŝi διώχνω
fotiilo φωτογραφική μηχανή
frapi / bruadi χτυπά / κάνει δυνατό θόρυβο
freŝa φρέσκος
frosta παγωμένος
fuĝi το σκάω / αποφεύγω
fulmo αστραπή
fungo μανιτάρι
gardisto φύλακας
gisto μαγιά
glacia παγωμένος / παγώδης
ĝoji χαίρομαι
ĝojo χαρά
griziĝi / esti griza γκριζάρω / είναι γκρι
growli γρυλίζω
grundo / tero έδαφος / χώμα
halti / ĉesi σταματώ
hararo μαλλιά
hasti / kuri βιάζομαι / τρέχω
helpanto βοηθός
herbejo λιβάδι / ξέφωτο
herbo βότανο / χορτάρι
hodiaŭ σήμερα
homa mondo ανθρώπινος κόσμος
homo άνθρωπος
honesta έντιμος / τίμιος
horizonto ορίζοντας
humoro διάθεση / «συμπεριφορά» (μεταφορικά)
infanaĝo παιδική ηλικία
instrui διδάσκω
inter domoj / arboj / steloj ανάμεσα σε σπίτια / δέντρα / αστέρια
interkompreniĝi καταλαβαινόμαστε / επικοινωνούμε εσωτερικά
iom λίγο / κάπως
iom post iom λίγο λίγο
ion ĝustan / bonan κάτι σωστό / καλό
ion specialan κάτι ξεχωριστό
izolita απομονωμένος
juna νέος / νέα
jurnalo de ekzisto ημερολόγιο της ύπαρξής του
kalkuli μετρώ
kamparo / kampo αγρός / χωράφι
kanti τραγουδώ
kanto (de vento) τραγούδι / ήχος (του ανέμου)
kaŝejo κρυψώνα
kaŝi sin κρύβομαι
kaŝiĝi κρύβομαι
kiel longe για πόσο καιρό
klara καθαρός / διαυγής
klini sin σκύβω
kolekti μαζεύω
kolera θυμωμένος
koleriĝi θυμώνω
komforta άνετος
kompreni καταλαβαίνω
komprenita κατανοημένος
kompreno κατανόηση
komunumo κοινότητα
konata γνωστός
konduki οδηγώ / κατευθύνω
koro καρδιά
korpo σώμα
kortuŝita συγκινημένος
kovrita καλυμμένος
krajono μολύβι
kraketo μικρός ήχος / τριξίματα
krii φωνάζω / ουρλιάζω
krio κραυγή
kuiri μαγειρεύω
kuŝi ξαπλώνω
kutime συνήθως
kvazaŭ σαν να / λες και
kverelo καβγάς / φιλονικία
lacegi εξαντλούμαι / είμαι πολύ κουρασμένος
larĝa πλατύς / ευρύς
lasta frazo τελευταία φράση
laŭ horoj / tagoj σύμφωνα με ώρες / ημέρες
laŭ sia propra maniero με τον δικό τους τρόπο
leviĝi σηκώνομαι (από το κρεβάτι)
libereco ελευθερία
libreto σημειωματάριο
ligi δένω
lingvo (de bestoj) γλώσσα (των ζώων)
lipoj χείλη
lito (el herboj) κρεβάτι (από χόρτα)
loko μέρος / τοποθεσία
luno φεγγάρι
lupo λύκος
malaperi εξαφανίζομαι
male αντίθετα
malfacila δύσκολος
malfermi sian mondon ανοίγω τον κόσμο μου
malforta αδύναμος
malĝojo λύπη
malica κακόβουλος / κακεντρεχής
mallumiĝi σκοτεινιάζω
malmoliĝi σκληραίνω
malnova παλιός
malplena άδειος
malpliiĝi μειώνομαι
malproksima μακρινός
malrapide αργά
malsama διαφορετικός
malsaniĝi αρρωσταίνω
malsati / malsatis πεινάω / πεινούσε
malseka υγρός
malsekigi βρέχω
malvarmeta δροσερός
manki λείπω
mantuko πετσέτα
mateno πρωί
melodio μελωδία
memori θυμάμαι
memorigilo υπενθύμιση
memoro ανάμνηση
mensogi λέω ψέματα
meti βάζω
meze (de) στη μέση (του)
miksita sento ανάμεικτο συναίσθημα
milda απαλός
minaca απειλητικός
minaco απειλή
miraklo θαύμα
miri εκπλήσσομαι
momento στιγμή
mono χρήματα
montpado / montvojo ορεινό μονοπάτι
moviĝo κίνηση
murmurado μουρμούρισμα / ψίθυρος
musko βρύο
ne plu όχι πια
ne tre for / ne tre malproksime όχι πολύ μακριά
neĝa χιονισμένος
neĝo χιόνι
nekapabla ανίκανος
nekonata άγνωστος
nekutima ασυνήθιστος
ni estas ĉi tie είμαστε εδώ
nokto νύχτα
nostalgio νοσταλγία
noti σημειώνω
notlibro σημειωματάριο
nuna τωρινός
nutraĵo / manĝaĵo τροφή
observi παρατηρώ
odoro μυρωδιά
okulo μάτι
orkestro (fig.) ορχήστρα (μεταφορικά: μουσική αρμονία)
panforno φούρνος ψωμιού
paroli al ŝi της μιλήσω
paroli kun si mem μιλάω με τον εαυτό μου
paroli laŭte μιλάω δυνατά
parto de mondo μέρος του κόσμου
pasi (tagoj pasis) περνούν (οι μέρες)
paŝo βήμα
pejzaĝo τοπίο
penso σκέψη
peza βαρύς
pino πεύκο
pinto κορυφή
planto φυτό
plena (koro) γεμάτη (καρδιά)
plenluna με πανσέληνο
plifortigi ενισχύω / δυναμώνω
plori / ekplori κλαίω / ξεσπώ σε κλάμα
porti κουβαλώ / μεταφέρω
post tiom da jaroj μετά από τόσα χρόνια
poste αργότερα
preni παίρνω
preta έτοιμος
prizorgi φροντίζω
pro laboro kaj tempo λόγω δουλειάς και χρόνου
pro timo από φόβο
profunda βαθύς
profunde βαθιά
proksime (al) κοντά (σε)
proksimiĝi πλησιάζω
propra δικός του
protekti προστατεύω
provi προσπαθώ
provizora προσωρινός
pura καθαρός
purigi καθαρίζω
radio ακτίνα (φωτός)
rakonti διηγούμαι / λέω ιστορία
rampi έρπω / σέρνομαι
reĝo βασιλιάς
reiri επιστρέφω
rekoni αναγνωρίζω
rekte απευθείας
rememori θυμάμαι / αναπολώ
renkonti συναντώ
renkontiĝi (okuloj) συναντιούνται / ανταμώνουν (τα μάτια)
respondo απάντηση
restaĵo υπόλειμμα / απομεινάρι
resti μένω
resti nevidebla / kaŝita παραμείνω αόρατος / κρυμμένος
resti proksime μένω κοντά
resti trankvila παραμένω ήρεμος
reveni επιστρέφω
reveno επιστροφή
rideti χαμογελώ
rideto χαμόγελο
rigardi ĉirkaŭe κοιτάζω γύρω
rigardo βλέμμα
ritmo ρυθμός
rivereto ρυάκι
rivero ποτάμι
rizo ρύζι
roka βραχώδης
rondi / rondiĝi κάνω κύκλους (στον αέρα)
rozkoloro ροζ απόχρωση
sako τσάντα / σακούλα
saluto χαιρετισμός
ŝanĝiĝi αλλάζω (παθητικά)
sankta ιερός
scio γνώση
scienco επιστήμη
scii ξέρω
scipovi / scii ξέρω
sciuro σκίουρος
scivolemo περιέργεια
seka ξερός
sekura ασφαλής
sekvi ακολουθώ
ŝelo φλοιός (δέντρου)
sen moviĝo χωρίς να κινείται
sen timo χωρίς φόβο
senbrue χωρίς θόρυβο
senĉese / senhalte ασταμάτητα
senmova ακίνητος
sentemo ευαισθησία
senti νιώθω / αισθάνομαι
senti sin fremda / fremdulo νιώθω ξένος
sento de trankvilo αίσθηση ηρεμίας
sibli / kanti melodion σφυρίζω / τραγουδώ μελωδία
sidi κάθομαι
sidiĝi κάθομαι (κάθομαι κάτω)
silenta σιωπηλός
silente σιωπηλά
silentiĝi σιωπώ / σταματώ να κάνω θόρυβο
sinteno στάση / τρόπος που στέκεσαι
ŝirmejo καταφύγιο / πρόχειρο κατάλυμα
skandalo σκάνδαλο
skribi γράφω
ŝnuro σκοινί
sola μόνος
soleco μοναξιά
sonĝo όνειρο
sono ήχος
sopiri λαχταρώ
sovaĝejo άγρια φύση
spiri αναπνέω
sporto άθλημα / σπορ
stari στέκομαι
stelo αστέρι
ŝtono πέτρα
ŝtonringo πέτρινος κύκλος
ŝtormo καταιγίδα
stranga παράξενος
strange περίεργα
stratlumo φως δρόμου
subiri δύω (για τον ήλιο)
subite ξαφνικά
sufiĉi αρκεί
ŝultero ωμοπλάτη
ŝultro ώμος
sunleviĝo ανατολή του ήλιου
sunlumo ηλιακό φως
super si πάνω του
taglibro προσωπικό ημερολόγιο
tagmezo μεσημέρι
tagon post tago / ĉiutage κάθε μέρα
tavolo στρώση
tegmento στέγη
tempon mezuri μετρώ τον χρόνο
tero γη
timi φοβάμαι
tiom da jaroj τόσα πολλά χρόνια
tondro βροντή
trafi (la pluvo) χτυπάει / πέφτει (η βροχή)
tranĉilo μαχαίρι
trankvila ήρεμος
trankvile ήρεμα
trankvileco ηρεμία
trankviliĝo / trankviliĝi ηρεμία / ηρεμώ
trapasi διαπερνά
tremi τρέμω
trinki πίνω (αλκοόλ)
tro υπερβολικά
tuŝi αγγίζω
ululado ουρλιαχτό (π.χ. λύκου)
ululo ουρλιαχτό (συνήθ. λύκου)
unu el ili ένας από αυτούς
unua homo πρώτος άνθρωπος
unue / komence στην αρχή
urli ουρλιάζω / λυσσομανώ
urso αρκούδα
valo κοιλάδα
vasta εκτενής / απέραντος
vekiĝi ξυπνάω
vento άνεμος
vera αληθινός
verŝajne πιθανώς
vesti (fig.) ντύνω / καλύπτω
veterŝanĝo αλλαγή καιρού
videble εμφανώς / ώστε να φαίνεται
vilaĝo χωριό
viva ζωντανός
vivi ζω
vizitanto / gasto επισκέπτης
voĉo φωνή
vojo δρόμος / μονοπάτι
vundita τραυματισμένος
zorgo φροντίδα
Καλεσμένος από την Άγρια Φύση
Ο ήλιος έδυε, βάφοντας τον ουρανό με πορτοκαλί και κόκκινες φλόγες καθώς έφτανε στην κορυφή του βουνού. Μόνος. Μόνο ο άνεμος σφύριζε γύρω του, κουβαλώντας μαζί του το άρωμα του πεύκου και της υγρής γης. Από κάτω του απλωνόταν το απέραντο, άγριο δάσος, σπίτι για πλάσματα πιο ισχυρά και πιο μυστηριώδη από τον ίδιο.
Δεν τα φοβόταν. Ήταν το είδος της οικογένειάς του. Τον καταλάβαιναν καλύτερα από οποιονδήποτε άνθρωπο. Καταλάβαιναν τη σιωπηλή ομορφιά της καρδιάς του. Δεν ήταν πάντα μόνος. Κάποτε είχε οικογένεια, φίλους, ένα χωριό.
Αλλά οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να καταλάβουν τη μελωδία της ψυχής του. Έβλεπαν μόνο το εξωτερικό, το σιωπηλό εξωτερικό, που έκρυβε ένα βαθύ πηγάδι συναισθηματικού βασανισμού και μια έντονη αγάπη για τον κόσμο. Δεν μπορούσαν να καταλάβουν την σφοδρή επιθυμία του να ενωθεί με τον φυσικό κόσμο, την ανάγκη να νιώσει τον παλμό του δάσους στην καρδιά του.
Γελούσαν με τις ιστορίες του για διαπραγματεύσεις με αετούς, συνομιλίες με αρκούδες και τραγούδια του φεγγαριού με λύκους. Τον αποκαλούσαν τρελό, άρρωστο, άχρηστο. Έτσι έφυγε. Βγήκε από τον θόρυβο και το μίσος, αναζητώντας καταφύγιο στην αγκαλιά της ερημιάς. Εκεί, ανάμεσα στους βράχους και τα δέντρα, βρήκε το αληθινό του σπίτι.
Τα ζώα τον υποδέχτηκαν. Ο λύκος με τα έξυπνα μάτια του τον κοίταξε με κατανόηση, ο αετός πετούσε ψηλά από πάνω του, σαν φύλακας της μοναξιάς του. Η αρκούδα, με τη μεγαλοπρεπή χάρη της, τον προστάτευε από τα εχθρικά στοιχεία. Δεν τον έκριναν. Δεν έκαναν ερωτήσεις. Απλώς υπήρχαν, μαζί του, μοιράζοντας τη σιωπηλή αρμονία του βουνού.
Έμαθε τη γλώσσα τους - όχι τη γλώσσα των λέξεων, αλλά τη γλώσσα των καρδιών. Έμαθε να διαβάζει τους ανέμους, τα σήματα των ζώων, το μυστήριο της νύχτας. Έμαθε να ζει σε τέλεια αρμονία με τον ρυθμό της φύσης. Έμαθε να είναι αληθινός.
Δεν ήταν πλούσιος σε υπάρχοντα. Τα ρούχα του ήταν κουρελιασμένα, το φαγητό του ήταν λιτό, αλλά η καρδιά του ήταν γεμάτη. Γεμάτος με την ηρεμία που μπορούσε να βρει μόνο στην ερημιά, γεμάτος με την αγάπη που του έδιναν ακούραστα τα ζώα. Είδαν την ομορφιά στην ψυχή του, την ομορφιά που οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να καταλάβουν. Και αυτό ήταν αρκετό.
Στην κορυφή του βουνού, κάτω από τα αστέρια, ένιωσε μια βαθιά σύνδεση με όλα γύρω του. Ήταν μέρος ενός μεγάλου συνόλου, και με αυτή την αίσθηση του ανήκειν, βρήκε την αληθινή του ελευθερία. Ήταν μόνος, ναι, αλλά όχι λυπημένος. Ήταν μόνος με τα άγρια ζώα, επειδή μόνο αυτά μπορούσαν να καταλάβουν την εσωτερική ομορφιά ενός ανθρώπου που είχε επιλέξει την αγριότητα αντί της θλίψης της ανθρώπινης απόρριψης.